Bilgece Farkındalık
Mindfulness (bilgece farkındalık) kökleri, bireylerin farkındalık ve bilinçli dikkat üzerine yoğunlaşarak yetiştirildiği Budist geleneklerine dayanmaktadır. Bilgece farkındalık anı fark etmek ve dikkati şimdi ve burada olanlara yöneltmek olarak tanımlanmaktadır.
Günlük hayatımızda sürekli olarak geleceğimize yönelik planlar yapmaya çalışıyoruz ve bunlar için kaygılanıyoruz. Diğer yandan da geçmiş deneyimlerimizi, anılarımızı, yaptığımız hataları düşünüyoruz ve pişmanlık duyuyoruz. Ancak ne geçmişe ne geleceğe, sadece şimdi ve burada neler yaptığınıza ne hissettiğinize ve ne düşündüğünüze odaklanmaktır bilgece farkındalık. Tam olarak, insanın bir anı yargılamadan, dikkatini o andaki amaca yönelterek, o anın gelişimine tanık olduğunda meydana gelen bir şey olarak tanımlanmaktadır.
Mindfulness uygulamaları bizlere sürekli geçmişe dönüp olası ihtimaller düşünen ve durdurulamaz biçimde geleceğe dair planlar yaparak çalışan beynimizi sakinleştirmeyi ve rahatlatmayı öğretir. Aynı zamanda da şimdi ve burada neler olup bittiğini gözlemlemeyi öğrenmemizi sağlar.
Bir konu hakkında üzüldüğünüzü düşünün. Beyniniz saniyeler içerisinde “neden böyle hissediyorum, şöyle yapsaydım daha iyi olurdu” gibi otomatik düşünceler üretecektir. Bu düşüncelerin zihninizde uçuşup durduğu sürece kendinizi daha kötü hissetmenize sebep olacaktır. Ancak hayatınıza bilgece farkındalık kavramının girmesiyle birlikte bu tür olaylar karşısında o anda sadece ne hissettiğinizi fark etmek ve kendinize bu duyguyu hissetmek için zaman tanıdığınızı göreceksiniz. Böylelikle bu kavramdan önce iyi hissetmeniz günler sürerken belki de saatler içerisinde iyi hissettiğinizi göreceksiniz.
Mindfulness ve günlük yaşam üzerindeki etkileri çeşitli araştırmacılar tarafından incelenmiştir. Mindfulness uygulamalarının insanların iyilik halini iyileştirdiği görülmüştür. Ek olarak stres düzeylerini azaltırken kişilerin zihinleri ve bedenleriyle daha entegre hale geldiği bulunmuştur.
Bilgece Farkındalık Egzersizleri
Günlük hayatta kolayca yapabileceğiniz 11 mindfulness egzersizine buradan ulaşabilirsiniz. Bilgece farkındalık egzersizi yapmak için illa ki meditasyon yapmanıza ya da zihninizi boşaltmanıza gerek yoktur. Bir şey yapmak için evden çıktığınızda bir dakika durup etrafınıza olan bitene kulak vermeye çalışın. Yürüdüğünüz yolu fark edin, çevrenizde olup biteni, havanın sıcaklığını ve teninizde yarattığı hissi fark edin. Dikkatinizi o anda ne olduğuna odaklamaya çalışın. Bunu yaptığınızda bir süreliğine zihninizdeki düşünce uçuşmasının azaldığını ya da durduğunu fark edeceksiniz.
Mindfulness Meditasyonu Nedir?
Kişinin kendi düşüncelerini yargılamadan ve analiz etmeden gözlemlemeyi, o andaki duyumlarının ve hislerinin ortaya çıkmasına izin vermeyi ve onlara tanık olmayı içerir mindfulness. Mindfulness temelli uygulamaların temel özelliği, insanları o andaki duygu ve düşüncelerini fark etmeye ve bu düşünceleri zihinlerinde gözlemlemeye teşvik etmektir.
Mindful biri acı çektiğinde ve çektiği acıyı hissetmesine izin verdiğinde, acıyı inkar etmek ya da görmezden gelmek yerine acıya nezaketle yaklaştığında, bunun insan olmanın bir parçası olduğunu kabul edebilir ve kolayca hayatın zor koşullarıyla başa çıkabilir. Ayrıca kişi kendi hayatının anlamlı ve hoş yönlerini keşfetmeye başlar. Daha sevgi dolu, dengeli ve bütünleşmiş bir kalbe ve zihne sahip olur. Böylece kişi olumlu ya da olumsuz tüm duyguların farkına varır. Kendine daha sevecen yaklaşmayı öğrenir ve kendi potansiyelini gerçekleştirir.
Farkındalık ile Farkı Nedir?
Bilgece farkındalık, düşünme veya farkındalıktan farklı bir şeydir, bir düşünme ve var olma biçimidir. Araştırmacılara göre bilgece farkındalığınızı, tıpkı diğer beceriler gibi geliştirebilirsiniz. Hatta mindfulness’ı bir kas olarak düşünebilirsiniz. Onu kullandıkça o kası geliştirip ve belirli dirençlerle güçlendirebilirsiniz. Gerekli olan dikkat ve farkındalığı meditasyon yoluyla geliştirebilirsiniz.
Bilegece farkında olmak sadece meditasyon ya da yoga yaparak kendi bedenimizi ya da düşüncelerimizi fark etmek değildir. Mindfulness hayatın her anında mindful olmak demektir. Dışarıda yürürken etrafımızda olan biteni, etrafımızı saran bir kokuyu, gördüğümüz şeyleri, damağımızdaki tatları, duyularımızla hissettiğimiz hisleri fark etmek demektir.
Bilgece Farkındalık Meditasyonu
Mindfulness meditasyonu Buda öğretilerinin kalbi olarak tanımlanmıştır. Meditasyonun temel amacı duyguların, düşüncelerin ve hislerin farkına varmaktır. Aynı zamanda acıyı kabul ederek zihinsel acıyı azaltmaktır. Meditasyon sırasında dikkatin bedendeki nefese odaklanması ve farkındalığın diğer duyumları göz ardı etmeden sürdürülmesi amaçlanır. Mindfulness meditasyonu, normal meditasyona kıyasla bir noktada farklılık gösterir. Normal meditasyonda, kişi nefesini ve içsel hislerini deneyimler. Ancak mindfulness meditasyonu kişinin dikkatini dağıtan hislerine, düşüncelerine ve duygularına karşı bir kabulü içerir. Kişi o an rahatsız edici bir şey deneyimlese bile o şeyi mindfulness meditasyonunda gözlemler ve araştırır.
Mindfulness Meditasyonu Nasıl Yapılır?
Mindfulness meditasyonu uygulamak için, kişi sırt duruşunu bozmadan, bir sandalyede, koltukta veya yerde dik bir pozisyonda oturmalıdır. Sonrasında kişi dikkatini nefesine odaklamalıdır. Akla gelen düzinelerce düşünce dikkati dağıtabilir. Ancak kişi bu düşünceleri uzak tutmaya çalışmak yerine farkına varmalı ve kabul etmelidir. Dikkat nefese döndüğünde, kişi bu düşünceleri zaten otomatik olarak terk eder. Dikkat dağıtıcı düşünce ve duygular akla her geldiğinde ve kişi dikkatini bu düşüncelere odakladığında süreç tekrarlanmalı ve dikkat tekrar nefes üzerinde toplanmalıdır.
Faydaları Nelerdir?
Bilim insanları insanların bilgece farkındalıkları arttıkça fiziksel durumlarına ilişkin farkındalıklarının arttığını belirtmiştir. Klinik olarak kullanıldığında stres, anksiyete, kronik ağrı gibi fiziksel ve psikolojik belirtileri azalttığı görülmüştür. Buna ek olarak madde bağımlılığı ve yeme bozuklukları gibi rahatsızlıkların tedavisinde etkili olduğunu belirtmişlerdir.
Mindfulness Egzersizleri: Günlük 11 Egzersiz
Çocuklar İçin Mindfulness Egzersizleri – 10 Egzersiz
Sorularınızı ve yorumlarınızı bekliyoruz. Psikolojiyle ilgili diğer yazılara buradan ulaşabilirsiniz. Daha fazla yazıya ulaşmak ve yeni yazı yayımlandığında haberdar olmak için bizi Instagram‘dan takip etmeyi unutmayın!
